เมื่อวันอังคารที่ ๓๐ มิถุนายน ๒๕๖๓ กองบิน ๔๑ จัดกิจกรรมจิตอาสา พัฒนา กำจัดวัชพืช และพัฒนาคลองแม่ข่า นำโดย นาวาอากาศเอก ฐาปนา ม่วงน้อยเจริญ รองผู้บังคับการกองบิน ๔๑ และนาวาอากาศโท คุณากร จักรวาฬ หัวหน้าแผนกกิจการพลเรือน กองบังคับการกองบิน ๔๑ พร้อมด้วยกำลังพลจากกองพันทหารอากาศโยธิน กองบิน ๔๑ จำนวน ๒๐ นาย ร่วมกิจกรรมจิตอาสา พัฒนา กำจัดวัชพืช และพัฒนาคลองแม่ข่า เพื่อพัฒนาและอนุรักษ์ฟื้นฟูน้ำแม่ข่าที่มีความสำคัญเชิงประวัติศาสตร์ ให้กลับคืนสู่ประโยชน์ต่อชุมชนในด้านต่างๆ ทั้งภูมิทัศน์ ริมน้ำ และระบบนิเวศในลำน้ำ ณ บริเวณสะพานข้ามถนนมหิดล อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่
     คลองแม่ข่านั้น มีความยาวกว่า ๓๑ กิโลเมตร ในอดีตคลองแม่ข่ามีความอุดมสมบูรณ์ น้ำใสสะอาด ชาวบ้านสามารถใช้ประโยชน์จากน้ำในคลอง รวมทั้งสามารถจับปลาและปูที่อยู่ในคลองมาบริโภคได้ แต่ด้วยความที่ จังหวัด เชียงใหม่ เป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจ การศึกษา และวัฒนธรรมของภาคเหนือ ส่งผลให้เกิดการขยายตัวของเมืองเชียงใหม่ อย่างไร้ระบบ ในช่วง ๓ ทศวรรษที่ผ่านมา มีชุมชนแออัดผุดขึ้นรวมทั้งเกิดการบุกรุกคลองแม่ข่า ทำให้มีผู้คนอาศัยอยู่อย่างหนาแน่น คลองมีขนาดแคบลงกว่าแต่ก่อนและทรุดโทรมอย่างยิ่ง ทั้งมีการทิ้งน้ำเสียจากทั้งจากสถานประกอบการต่าง ๆ จนถึงระดับครัวเรือนที่ขาดระบบบำบัดน้ำเสีย จนทำให้คลองแม่ข่าเน่าเสียมายาวนาน จนเป็นปัญหาเรื้อรังที่แก้ไม่ตก และใช้งบประมาณในการทำความสะอาดคลองหลายล้านบาทในแต่ละปี จากการศึกษาคุณภาพน้ำพบว่าน้ำในคลองนั้น เสียอยู่ในระดับที่ ๕ คือ คุณภาพเสียสูงสุด ไม่สามารถนำมาใช้อุปโภค-บริโภคได้อีก ระดับออกซิเจนต่ำกว่ามาตรฐาน ทั้งพบสารปนเปื้อนในระดับที่สูงกว่าปกติ ทำให้น้ำมีกลิ่นเหม็นและมีสีขุ่นดำ ดังนั้น จ.เชียงใหม่ จึงได้ประสานหน่วยงานราชการต่าง ๆ ในการร่วมมือกันจัดกิจกรรมจิตอาสา พัฒนาคลองแม่ข่ามาอย่างต่อเนื่อง เพื่อร่วมกันพัฒนาคลองแม่ข่า ให้กลับมามีความอุดมสมบูรณ์เหมือนเดิม เพื่อดำเนินรอยตามพระราชดำริของ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ที่ได้ตรัสไว้ว่า “น้ำคือมีน้ำบริโภค น้ำใช้ น้ำเพื่อการเพาะปลูก เพราะว่าชีวิตอยู่ที่นั่น ถ้ามีน้ำคนอยู่ได้ ถ้าไม่มีน้ำ คนอยู่ไม่ได้ ไม่มีไฟฟ้าคนอยู่ไม่ได้ แต่ถ้ามีไฟฟ้าไม่มีน้ำคนอยู่ไม่ได้…” พระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระราชทาน ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน เมื่อวันที่ ๑๗ มีนาคม ๒๕๒๙

 ภาพ - ข่าวโดยแผนกกิจการพลเรือนกองบิน ๔๑